Avrupa Birliği tarafından desteklenen Örgütlenme Özgürlüğünün İzlenmesi Projesi kapsamında hazırladığımız bu raporda, örgütlenme özgürlüğü ve katılım hakkını birbirini tamamlayan temel hak alanları olarak ele almaya ve Türkiye’deki durumu resmetmeye çalıştık.
İki ana bölümden oluşan raporun birinci bölümü örgütlenme özgürlüğü ve örgütlenme özgürlüğünün sivil toplum örgütleri (STÖ) üzerindeki etkisini ele alıyor. İkinci bölüm ise STÖ’lerin karar verme süreçlerine katılım hakkına odaklanıyor.
Türkiye’de sivil toplumun ahvalini anlamak üzere yürütülen bu çalışmada karma bir yöntem benimsendi ve hem niceliksel hem de niteliksel araştırma yöntemleri bir arada kullanıldı.
Raporda Birincil veriler ağırlıklı olarak Cumhurbaşkanlığı, 12 Bakanlık ve büyükşehir statüsüne sahip 30 ilin valiliklerine yapılan bilgi edinme başvuruları ile 2022 yılında Türkiye’de faaliyet gösteren STÖ’lere yönelik uygulanan “Türkiye’de Örgütlenme Özgürlüğü Saha Araştırması 2022” (Saha Araştırması 2022) bulgularına dayanıyor. Buna ek olarak örgütlenme özgürlüğü ve karar verme süreçlerine katılım hakkının temel öznesi olan STÖ’lerden ve başta dava takibi yapan hukukçulardan doğrudan elde edilen bilgiler ve mahkeme kararları da incelendi. Ayrıca masa başı araştırması yapılarak resmi kurum ve kuruluşların açık kaynak olarak yayınladığı raporlar, veriler, STÖ raporları ve basında yer alan haberler ikincil veri olarak rapora dahil edildi.
Masa başı araştırması kapsamında, izleme dönemi içinde yıllık olarak resmi veriler, haberler, kamuoyuyla paylaşıldığı ölçüde mevzuat taslakları düzenli olarak takip edildi. Ayrıca sivil toplum, örgütlenme özgürlüğü ve karar verme süreçleri hakkında literatür taraması yapıldı. Bunlara ek olarak bir karşılaştırma yapma olanağı vermesi için uluslararası STÖ’lerin ve hükümetler arası organizasyonların raporları ile açıkladıkları istatiksel veriler takip edildi ve rapordaki analizler için bu verilerden yararlanıldı. Ayrıca, Türkiye’de faaliyet gösteren STÖ’lerin sivil toplum araştırmaları, bilgi notları, açıklamaları ve raporları da izlenerek, ilgili bölümler izleme raporuna yansıtıldı
